| Chętnie poznam Twoje uwagi, napisz pod: kazeku@poczta.onet.pl |
Góra strony Ocenić Działać Stopka strony
1. Dawniej w Polsce uczestnictwo ogółu świeckich w liturgii w dużej mierze wynikało z posłuszeństwa przykazaniom kościelnym i z tradycji. W niewielkim stopniu rozumiano, czym jest liturgia i na czym polega uczestnictwo w niej.
2. Sprzyjało temu dawne, przedsoborowe pojmowanie uczestnictwa wiernych jako biernej obecności, którą mógł urozmaicić conajwyżej śpiew pieśni kościelnych lub godzinek, czy różańca - nabożeństw niezwiązanych bezpośrednio z liturgią sprawowaną przez kapłana z ministrantami.
3. Reforma liturgii w dużej mierze przełamała dawne przyzwyczajenia, polski język i zbiorowe odpowiadanie celebransowi ułatwia wiernym zrozumienie zarówno liturgii, jak i ich uczestnictwa w powszechnym kapłaństwie.
4. Ruch Światło-Życie a także i inne ruchy kościelne również przyczyniły się i przyczyniają do głębszego rozumienia liturgii przez wiele osób świeckich.
5. Mimo to większość katolików polskich (oceniając choćby po frekwencji na niedzielnej Mszy św.) wciąż nie zdaje sobie sprawy z wartości liturgii, jest ona dla nich "wymysłem księży", "nudnym i bezsensownym obowiązkiem" "aby ludzi udręczyć".
6. Ilu wiernych regularnie praktykujących łączy liturgię z jej źródłem - Misterium Paschalnym Chrystusa? Ilu wie, że Msza św. jest uobecnieniem ofiary krzyżowej Chrystusa? Ilu dostrzega w niej przedsmak przyszłej liturgii niebiańskiej lub antycypację uczty eschatologicznej? Ilu patrzy na swój udział w liturgii, jako pełnienie funkcji wynikającej z powszechnego kapłaństwa wiernych?
7. Dla ilu jest ona źródłem, z którego czerpią ducha chrześcijańskiego, z którego czerpią moc do życia wiarą, życia w łasce?
Góra strony Widzieć Działać Stopka strony
1. "Tego zaś dzieła odkupienia ludzi i doskonałego uwielbienia Boga, które zapowiadały wielkie sprawy Boże spełnione wśród ludu Starego Testamentu, dokonał Chrystus Pan głównie przez paschalne misterium swojej błogosławionej Męki, Zmartwychwstania i chwalebnego Wniebowstąpienia. Przez to misterium (umierając zniweczył naszą śmierć i zmartwychwstając, przywrócił nam życie(. Albowiem z boku umierającego na krzyżu Chrystusa zrodził się przedziwny sakrament całego Kościoła". Dlatego więc w liturgii Kościół celebruje przede wszystkim Misterium Paschalne, przez które Chrystus wypełnił dzieło naszego zbawienia. (KKK 1067)
Źródłem i centrum życia liturgicznego jest Misterium Paschalne Chrystusa. Kościół obchodzi je i czerpie z niego moc w potrójnym cyklu czasowym: dziennym, tygodniowym i rocznym. (Dok.10, 47)
2. Kościół głosi i celebruje to misterium Chrystusa w swojej liturgii, aby wierni przeżywali je i świadczyli o nim w świecie:
Istotnie, liturgia, przez którą - szczególnie w Boskiej Ofierze eucharystycznej "dokonuje się dzieło naszego Odkupienia", w najwyższym stopniu przyczynia się do tego, by wierni życiem swoim wyrażali oraz ujawniali innym misterium Chrystusa i rzeczywistą naturę prawdziwego Kościoła. (KKK 1068)
3. Liturgia jako dzieło Chrystusa jest również czynnością Jego Kościoła. Urzeczywistnia ona i ukazuje Kościół jako widzialny znak komunii Boga i ludzi przez Chrystusa. Włącza wiernych w nowe życie wspólnoty. Zakłada świadome, czynne i owocne uczestnictwo wszystkich. (KKK 1071)
4. Liturgia ziemska daje nam niejako przedsmak uczestnictwa w liturgii niebiańskiej, odprawianej w mieście świętym Jeruzalem, do którego pielgrzymujemy, gdzie siedzi po prawicy Bożej jako sługa świątyni i prawdziwego przybytku. W liturgii ziemskiej ze wszystkimi zastępami duchów niebieskich wyśpiewujemy Panu hymn chwały. W niej wspominamy ze czcią Świętych i spodziewamy się otrzymać jakąś cząstkę i wspólnotę z nimi. W niej oczekujemy Zbawiciela, Pana naszego Jezusa Chrystusa, aż się ukaże jako Ten, który jest życiem naszym, a my z Nim razem pojawimy się w chwale. (KL 8)
5. Albowiem liturgia, przez którą - szczególnie w boskiej Ofierze Eucharystycznej - "dokonuje się dzieło naszego Odkupienia", w największym stopniu przyczynia się do tego, aby wierni życiem swoim wyrażali oraz ujawniali innym misterium Chrystusa i rzeczywistą naturę prawdziwego Kościoła. Jest on bowiem ludzki i jednocześnie boski, widzialny i wyposażony w dobra niewidzialne, żarliwy w działaniu i oddany kontemplacji, obecny w świecie, a jednak pielgrzymujący. Wszystkie te właściwości posiada w taki mianowicie sposób, że to, co ludzkie, jest podporządkowane Bożemu i skierowane do Bożego widzialne do niewidzialnego, życie czynne do kontemplacji, a to, co doczesne - do miasta przyszłego, którego szukamy. Skoro przeto liturgia codziennie z tych, którzy należą do Kościoła, buduje przybytek święty w Panu, mieszkanie Boże w Duchu, na miarę pełnego wzrostu dojrzałości Chrystusowej - równocześnie w przedziwny sposób umacnia ich siły do głoszenia Chrystusa, i tak znajdującym się poza Kościołem ukazuje go jako sztandar wzniesiony dla narodów, aby rozproszone dzieci Boże zgromadziły się w jedno, aż stanie się jedna owczarnia i jeden pasterz. (KL 2)
6. Liturgia jest także uczestnictwem w modlitwie Chrystusa skierowanej do Ojca w Duchu Świętym. Cała modlitwa chrześcijańska znajduje w niej swoje źródło i swój kres. Przez liturgię człowiek wewnętrzny zostaje zakorzeniony i umocniony w "wielkiej miłości, jaką Bóg nas umiłował" (Ef 2,4) w swoim umiłowanym Synu. Jest to "przedziwne dzieło Boże", które przeżywamy i któremu nadajemy charakter wewnętrzny przez każdą modlitwę, "przy każdej sposobności... w Duchu" (Ef 6,18). (KKK 1073)
7. Liturgia jednak jest szczytem, do którego zmierza działalność Kościoła, i jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała jego moc. Albowiem prace apostolskie to mają na celu, aby wszyscy stawszy się dziećmi Bożymi przez wiarę i chrzest, schodzili się razem, wielbili Boga pośród Kościoła, uczestniczyli w Ofierze i pożywali Wieczerzę Pańską.
Z drugiej strony liturgia pobudza wiernych, aby "sakramentami wielkanocnymi" nasyceni, "żyli w doskonałej jedności jedności". Modli się, aby "zachowywali w życiu, co otrzymali przez wiarę". Odnowienie zaś przymierza Boga z ludźmi w Eucharystii pociąga i zapala wiernych do tym gorętszej miłości Chrystusa. Z liturgii przeto, a głównie z Eucharystii jako ze źródła, spływa na nas łaska i z największą skutecznością przez nią dokonywa się uświęcenie człowieka w Chrystusie i uwielbienie Boga, które jest celem wszystkich innych dzieł Kościoła. (KL 10)
8. Matka Kościół bardzo pragnie, aby wszystkich wiernych prowadzić do pełnego, świadomego i czynnego udziału w obrzędach liturgicznych, którego się domaga sama natura liturgii. Na mocy chrztu lud chrześcijański, "rodzaj wybrany, królewskie kapłaństwo, naród święty, lud nabyty" (1P 2,9 por. 4-5) jest uprawniony i zobowiązany do takiego udziału.
To pełne i czynne uczestnictwo całego ludu trzeba mieć dokładnie na uwadze przy odnowieniu i pielęgnowaniu świętej liturgii. Liturgia bowiem jest pierwszym i niezastąpionym źródłem, z którego wierni czerpią ducha prawdziwie chrześcijańskiego. Dlatego duszpasterze w całej swej działalności pasterskiej powinni gorliwie dążyć do osiągnięcia takiego udziału przez należyte urabianie wiernych.
Ale osiągnięcia tych rezultatów nie można się spodziewać, jeżeli najpierw sami duszpasterze nie będą przeniknięci duchem i mocą liturgii i nie staną się jej nauczycielami. Koniecznie więc należy zapewnić duchowieństwu odpowiednie wyrobienie liturgiczne. (KL 14)
Dok.10 = II Polski Synod Plenarny, Dokument 10, Liturgia Kościoła po Soborze Watykańskim II
KKK = Katechizm Kościoła Katolickiego
KL = Sobór Watykański II - Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum concilium
Góra strony Widzieć Ocenić Stopka strony
1. Co można zrobić by coraz więcej wiernych rozumiało wartość liturgii, by znajdowało w liturgii źródło życia i uświęcenia?
2. Najlepiej kształci dobrze przeżyte uczestnictwo w liturgii. Aby liturgia sama mogła oddziaływać musi być starannie przygotowywana i właściwie sprawowana.
3. Z propozycji zawartych w dokumencie synodalnym na uwagę zasługuje idea organizowania dni skupienia, rekolekcji, czy kursów formacyjno-liturgicznych. Należy popierać wszelkie inicjatywy w tej dziedzinie i wspierać ruchy i wspólnoty czy też wykorzystywać ich doświadczenia.
4. Warto tworzyć zalecane przez Synod parafialne zespoły liturgiczne, które same przygotowując liturgię i pełniąc posługę przy liturgii równocześnie pogłębiałyby własne przeżywanie liturgii a także przekazywały kulturę liturgiczną w swym potoczeniu.
5. Wciąż nie za wiele jest opracowań dotyczących liturgii a zarazem napisanych przystępnie i ciekawie. Z obserwacji w Internecie widać, jak bardzo potrzeba specjalistów odpowiadających na rodzące się pytania. Parę serwisów katolickich prowadzi takie akcje, ale nie każdy tam dociera. Mógłby się tym zająć postulowany przez Synod Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Liturgicznego, o ile zostanie powołany i o ile nie stanie się on molochem biurokratycznym, a powyższe potrzeby nie utoną w morzu innych zadań stawianych przed tym Ośrodkiem.
6. I wciąż trzeba uważać, by w gorliwości nie przedobrzyć. Łatwo przez nieumiejętne działania otrzymać efekt przeciwny. Można gadaniem o liturgii ludzi zanudzić i liturgię im obrzydzić, zamiast do niej zachęcić.