Kazek Urbańczyk
Strona Zespołu Synodalnego

Nawrócenie

Materiały dyskusyjne na czerwiec 1996

Temat poprzedni       Spis treści       Temat następny
Powrót do strony katolickiej   Powrót do strony głównej

Temat nawrócenia na tyle jest obszerny, że można tylko przedstawić wybrane aktualne elementy.

Widzieć

Góra strony       Ocenić       Działać       Stopka strony

1. Kościół nieustannie wzywa ludzi do nawrócenia. Wezwania te są szczególnie częste w okresie Wielkiego Postu. Organizowane w tym okresie rekolekcje mają uświadomić ludziom potrzebę nawrócenia.

2. Są w Polsce miejsca słynące z licznych nawróceń, zwykle są to sanktuaria maryjne. Do takich miejsc organizuje się licznie pielgrzymki.

3. Z intencją nawracania odbywa się po Polsce wędrówka figury MB Fatimskiej. Przed laty odbywała się podobnie peregrynacja obrazu jasnogórskiego.

4. Można wyróżnić trzy kategorie wymagających nawrócenia:

• Ci, co są poza Kościołem - nieochrzczeni, czy niewierzący. Potocznie, przeciętny katolik przez nawrócenie rozumie nawrócenie niewierzącego, tj. przyjęcie przezeń wiary chrześcijańskiej.
• Ludzie ochrzczeni, ale tylko zewnętrznie wierzący, mało praktykujący. Trzeba w nich ożywić pragnienie bycia blisko z Bogiem
• Nawrócenie potrzebne jest jednak także ludziom głęboko religijnym. Dużo nam brak do tego, byśmy byli doskonali, jak doskonały jest nasz Ojciec niebieski. Wymaga to od nas stałego nawracania się.

5. Kościół z wezwaniem do nawrócenia zwraca się do ludzi wszystkich trzech powyższych kategorii, w praktyce poziom kazań adresowany jest do wierzących, lecz o słabej wiedzy religijnej i niewielkiej praktyce modlitewnej.

6. Najróżniejsze są drogi i sytuacje, przez jakie trafia Bóg do człowieka. Różne impulsy skłaniają nas do nawrócenia:

• zetknięcie się z miłością, uświadomienie sobie, czym jest Boża miłość i że skierowana jest ona do każdego, także do mnie,
• spotkanie z kimś, kto stanowi uosobienie żywej wiary,
• słowa przeczytane lub usłyszane, zdawałoby się zwyczajne, a trafiły prosto do serca,
• zobaczenie czegoś, co nie pasuje do mojego obrazu rzeczywistości, co nim zachwieje, obudzi wątpliwości, co do dotychczasowego życia,
• poczucie niedosytu, uświadomienie sobie, że obecny stan nie daje mi szczęścia.

Poszukiwanie prawdy jest też drogą do nawrócenia. A kto żyje w kłamstwie - temu o nawrócenie trudno.

7. Niektóre trudności na drodze do nawrócenia:

• Wielu się potyka o zgorszenie krzyża, np:
  • - czy po to Chrystus cierpiał, by Kościół to ludziom wypominał, aż do obrzydzeniaś
  • - powinniśmy się wstydzić, że Jezus musiał dla nas cierpieć a nie chwalić się tym.

  Często, kto zetknął się z krzyżem nie doświadczywszy przedtem miłości, napotyka na trudności.

• Kościół, jaki widzimy na codzień, bardzo odbiega od nowotestamentalnego wzorca:
  • - dezintegracja wspólnot parafialnych i kapłańskich,
  • - wyobcowanie duchownych od świeckich,
  • - postawa większości "wierzących" zdająca się przeczyć deklarowanej wierze,
  • - manifestacyjne nieraz zadowolenie z siebie licznych prominentnych ludzi Kościoła,
  • - kłótnie i obrzucanie się obelgami, pomawianie o wrogość Kościołowi, z powodu różnicy zdań.

  Żyjemy w niewoli prawa, nie w wolności dzieci Bożych. Przynależność do Kościoła jest dla wielu bardziej źródłem udręczenia niż radości.

Ocenić

Góra strony       Widzieć       Działać       Stopka strony

1. U początku Ewangelii stoi nauczanie Jana Chrzciciela i jego wzywanie do nawrócenia. Podobnie i Jezus swą działalność publiczną rozpoczyna od wezwań do nawrócenia. Przyszedł przecież po to, aby wzywać grzeszników do nawrócenia.

2. Jezus kładzie nacisk na nawrócenie serca: pojednanie z bratem przed złożeniem ofiary na ołtarzu, miłość do nieprzyjaciół i modlitwę za prześladowców, modlitwę do Ojca "w ukryciu", unikanie wielomówstwa, przebaczanie z głębi serca na modlitwie, czystość serca i poszukiwanie Królestwa. Takie nawrócenie jest całkowicie zwrócone do Ojca; ma ono charakter synowski (por. Mt 5-7, por. KKK 2608).

3. Jezus wzywa na nawrócenia. To wezwanie jest istotnym elementem głoszenia Królestwa: Czas się wypełnił i bliskie jest Królestwo Boże. Nawróćcie się i wierzcie w Ewangelię! (Mk 1,15). W przepowiadaniu Kościoła to wezwanie skierowane jest najpierw do tych, którzy nie znają jeszcze Chrystusa i Jego Ewangelii. W ten sposób chrzest jest głównym miejscem pierwszego i podstawowego nawrócenia. Przez wiarę w Dobrą Nowinę i przez chrzest człowiek wyrzeka się zła i uzyskuje zbawienie, to znaczy odpuszczenie wszystkich grzechów i dar nowego życia (KKK 1427). Nawrócenie do Chrystusa, nowe narodzenie przez Chrzest, dar Ducha Świętego, Ciało i Krew Chrystusa otrzymane jako pokarm sprawiły, że staliśmy się "święci i nieskalani przed Jego obliczem" (KKK 1426).

4. Nowe życie otrzymane w sakramentach wtajemniczenia chrześcijańskiego nie wyeliminowało jednak kruchości i słabości natury ludzkiej ani jej skłonności do grzechu... Pozostaje ona w ochrzczonych, by podjęli z nią walkę... z pomocą łaski Chrystusa. Tą walką jest wysiłek nawrócenia, mający na uwadze świętość i życie wieczne, do którego Pan nieustannie nas powołuje (KKK 1426). To drugie nawrócenie jest nieustannym zadaniem dla całego Kościoła, który obejmuje "w swoim łonie grzeszników" i który będąc "święty i zarazem ciągle potrzebujący oczyszczenia..." Ten wysiłek nawrócenia nie jest jedynie dziełem ludzkim. Jest on poruszeniem skruszonego serca, pociągniętego i dotkniętego łaską, pobudzającą do odpowiedzi na miłosierną miłość Boga, który pierwszy nas umiłował (KKK 1428). Nawrócenie jest najpierw dziełem łaski Boga, który sprawia, że nasze serca wracają do niego... Serce ludzkie nawraca się patrząc na Tego, którego zraniły nasze grzechy (KKK 1432). Darmowy dar przybrania wymaga z naszej strony nieustannego nawrócenia i nowego życia (KKK 2784).

5. Nawrócenie nierozerwalnie się wiąże z pokutą. Jest to nawrócenie, które przechodzi z serca do czynów. Przemiana serca dopełnia się w owocach nawrócenia (Reconsiliatio et paenitentia 4) Nawrócenie musi się wyrażać przez czyny. (por. KKK 1434-5)
Jednak same czyny zewnętrzne nie wystarczą. Bez nawrócenia serca, pokuty wewnętrznej znaki pokutne pozostają bezowocne i kłamliwe (por. KKK 1430)

6. Są dwa elementy nawrócenia, ukazane w przypowieści o synu marnotrawnym (Łk 15,17): zastanowienie się nad sobą i decyzja powrotu do Ojca (Reconsiliatio et paenitentia 26).

7. Podstawą i duszą nawrócenia jest żal. Droga powrotu do Boga, nazwana nawróceniem i żalem, zakłada ból i odwrócenie się od popełnionych grzechów oraz mocne postanowienie niegrzeszenia w przyszłości. Nawrócenie dotyczy więc przeszłości i przyszłości. Źródłem nawrócenia jest nadzieja na miłosierdzie Boże (por. Reconsiliatio et paenitentia 31 III, KKK 1490)
Ale nadzieja na otrzymanie Bożego przebaczenia bez nawrócenia jest zuchwałą ufnością i zalicza się do grzechów przeciw pierwszemu przykazaniu (por. KKK 2091-2).

8. Drugie nawrócenie ma także wymiar wspólnotowy. Jest widoczne w wezwaniu Pana skierowanym do całego Kościoła: "Nawróć się!" (Ap 2,5.16) (KKK 1429)
Ścisła wewnętrzna więź głęboko łączy nawrócenie i pojednanie. Niemożliwe jest rozdzielenie tych dwóch rzeczywistości, czy też mówienie o jednej a przemilczenie drugiej. Pojednanie jest owocem nawrócenia, zaś osobiste nawrócenie - konieczną drogą do zgody pomiędzy ludźmi (Reconsiliatio et paenitentia 4).

9. By doprowadzić do zmian społecznych, trzeba odwoływać się do duchowych i moralnych zdolności osoby, do stałego wewnętrznego jej nawrócenia. Pierwszeństwo przyznane nawróceniu serca w żaden sposób nie eliminuje, lecz przeciwnie, nakłada obowiązek uzdrawiania instytucji i warunków życia... by sprzyjały dobru, a nie stawały mu na przeszkodzie. (KKK 1888)

10. Z nawrócenia grzesznika jest wielka radość w niebie, większa niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych nie potrzebujących nawrócenia (Łk 15,7). Ojciec wzywa też by brat marnotrawnego syna wraz z innymi cieszył się, że brat, co był umarły znów ożył (Łk 15,32).

11. Jeszcze ostrzej skruszony grzesznik i sprawiedliwy uważający, że nie potrzeba mu nawrócenia są sobie przeciwstawieni w przypowieści o faryzeuszu i celniku (Łk 18,9-14). To celnik, nie faryzeusz zyskuje usprawiedliwienie.
Jezus napomina: wszystkim potrzebne jest nawrócenie. Jeśli nie nawrócimy się, zginiemy, na podobieństwo Galilejczykom zabitym z rozkazu Piłata, czy owym przywalonym przez wieżę w Siloe (Łk 13,5).

(KKK = Katechizm Kościoła Katolickiego)

Działać

Góra strony       Widzieć       Ocenić       Stopka strony

1. Czy mamy zawsze świadomość, że wezwanie do nawrócenia kierowane jest także do nas? Czy nie mamy skłonności uważać, że dotyczy ono innych?

2. Czy modlimy się o nawrócenie nie tylko naszych bliskich niewierzących lub niepraktykujących ale i np. polityków wrogich Kościołowi? Czy wierzymy, że mogą się oni nawrócić? Czy w razie czego potrafimy przekroczyć własną nieufność i podejrzliwość?

3. Zbyt mało Kościół w Polsce stara się o nawrócenie niewierzących. Zdaje się zapominać, że są między Polacy nieochrzczeni. Potrzebne są też wysiłki by nawrócić (a nie zdemaskować czy zgromić!) wojujących antyklerykałów.

4. Co robić, aby skuteczniejsze były wezwania do nawrócenia, kierowane do ludzi słabej religijności, tych, co przychodzą do kościoła nie aby się nawrócić, ale aby odstać?
Próby ożywienia starych zachowań, starych form, starych nabożeństw to zbyt mało. Trzeba oprócz tego stale poszukiwać nowych form pobożności.

5. Za mało nabożeństw z elementami ciszy, skupienia, milczenia, medytacji, kontemplacji. Nawet adoracje i dni skupienia bywają przegadane. Ludzie nie umieją się wyciszyć, nieraz się wręcz boją ciszy w kościele. A zarazem tego potrzebują. Trzeba tego uczyć. Ale jak?

6. Większość ochrzczonych o Bożej Miłości wie jedynie teoretycznie. A to jest punkt najważniejszy. Człowiek doznając miłości przeżywa istną wewnętrzną rewolucję i staje się gotów na wiele. Jak ludziom stworzyć sposobność, by doświadczyli Bożej miłości, jak im to ułatwić?

7. Czy możemy, czy umiemy sobą świadczyć, że zetknęliśmy się z Bożą miłością? Czy jesteśmy kochający, dobrzy i szczęśliwi. Czy ukazujemy radosną promienną twarz, przez którą Bóg promieniuje? Dlaczego tak rzadko spotyka się promiennych księży?
Jest to realizowane w większości Ruchów kościelnych. Jak ich doświadczenie upowszechnić?

8. Jest prawdą, że nie może kochać Boga, którego nie widzi, ten, kto nie kocha brata, którego widzi. Ale jest też i odwrotnie: temu, kto nie ma przy sobie kochającego brata, którego widzi, trudno wierzyć w kochającego Boga, którego nie widzi.
Potrzebne jest oparcie we wspólnocie wierzących, także i duchownym. Dezintegracja wspólnoty parafialnej uderza nie tylko w świeckich, ale nieraz jeszcze bardziej w księży.

9. Gdzie mamy przyprowadzić nawróconego, jaki Kościół mu ukazać? Jaką wspólnotę wierzących? Trzeba się radować, że brat się odnalazł. Kto ma się radować z jego nawrócenia? Czy pozostają tylko aniołowie w niebie?

10. Potrzebna jest nam gotowość do świadczenia o Bożej Miłości w swoim środowisku i zrozumiałym językiem. Nie napuszonym, uroczystym, czy archaicznym, dostojnym i oderwanym. od życia. A nasze świadectwo musi być życiem poparte. Słowa uczą - przykłady pociągają.
Musimy być pełni radości. Kto się nie umie cieszyć - wymaga nawrócenia.

11. Ostatnio w nauczaniu swoim Kościół często przypomina o dekalogu. Trzeba jednak równocześnie podkreślać, że etyka chrześcijańska nie jest etyką nakazów i zakazów. To etyka wzorca, mamy naśladować Chrystusa. Kazanie na górze nawiązuje do dekalogu, ale go zarazem przekracza. Chrześcijanin nie ma żyć w ciągłym strachu przed przekroczeniem przykazań, ma żyć w wolności dzieci bożych. Która to wolność nie ma polegać na folgowaniu popędom ciała, ale na życiu według ducha i stąd wynika zachowywanie przykazań. Trzeba się nam nawrócić od przykazań ku wyborowi Boga.

Góra strony    Widzieć       Ocenić       Działać